14 MART TIP BAYRAMINI NEDEN KUTLUYORUZ?

Çoğunluk sağlıkla ilgili olarak algılanıyor olsa da aslında 14 Mart Tıp Bayramı milli kutlama günlerimizden biridir. Bir başkaldırının kıvılcımının yakıldığı gündür.

1919 yılının Mart ayında Tıbbiye İngilizler tarafından işgal edilmiştir. Bunun üzerine başlarını 3. sınıf öğrencilerinden Tıbbiyeli Hikmet’in çektiği öğrenciler okulun kuruluş günü olan 14 Mart’ta İngiliz işgaline karşı bir eylem düzenleyerek okulun iki kulesi arasına dev bir Türk bayrağı asarlar.

İngilizler bütün müdahalelerine rağmen bu eylemi engellemeyi başaramamıştır. Dikkatinizi çekmek isterim tarih 14 Mart yani daha Mustafa Kemal Samsun’a çıkmamıştır. Birçok adı devlet adamı olan soytarının İngilizlerle işbirliği yaptığı dönemde Tıbbiyeliler İstanbul’da böyle bir direniş göstermiştir.

İşte bu direnişin yıl dönümü olduğu için 14 Mart Tıp Bayramı kutlanmaktadır. Daha sonrasında bu direnişin öncüsü olan Tıbbiyeli Hikmet İstanbul’dan Sivas kongresine giden 3 delegeden biri olmuştur.

Ve…

Sivas Kongresinde manda tartışmaları yapıldığı dönemde söz alarak Mustafa Kemal ve kongre üyelerine yaptığı konuşmayla manda tartışmalarına son noktayı koymuştur.

« Paşam, murahhası bulunduğum tıbbiyeliler beni buraya istiklâl davamızı başarma yolundaki mesaiye katılmak üzere gönderdiler, mandayı kabul edemem. Eğer kabul edecek olanlar varsa, bunlar her kim olurlarsa olsunlar şiddetle red ve takbih ederiz. Farz-ı mahal (örnek olarak), manda fikrini siz kabul ederseniz, sizi de reddeder, Mustafa Kemal’i vatan kurtarıcısı değil vatan batırıcısı olarak adlandırır ve tel’in ederiz (lanetleriz). » demiştir.

Duyduğu coşku ve heyecanla söylenmiş bu sözler, kongre salonunda büyük etki yaratmıştır.

Bu konuşmayı Mustafa Kemal şu sözleriyle değerlendirmiştir:

« Arkadaşlar, gençliğe bakın; Türk millî bünyesindeki asil kanın ifadesine dikkat edin! Gençler, vatanın bütün ümit ve istikbali size, genç nesillerin anlayış ve enerjisine bağlanmıştır,’" diyerek Hikmet Bey’e dönmüş ve "Evlat; müsterih ol. Gençlikle iftihar ediyorum ve gençliğe güveniyorum. Biz, azınlıkta kalsak dahi mandayı kabul etmeyeceğiz. Parolamız tektir ve değişmez: Ya istiklal, ya ölüm! »

Mustafa Kemal'in bu sözleri üzerine Hikmet Bey de yerinden fırlayarak: "Var ol Paşam!.." demiş ve Mustafa Kemal’in elini öpmüştür.

Mustafa Kemal Atatürk, milli meselelerde askeri tıp öğrencilerinin öncü olduğu kanaatini çeşitli zamanlarda dile getirmiştir. Sivas Kongresi'nde Hikmet beyi alnından öperek; "Daima ilerici ve devrimci fikirlere alemdarlık etmiş olan tıbbiye’nin mümessili olan genç." diye tanıtması, Türk hekimleri için bir övünç kaynağı kabul edilir.

Tıbbiyelilerin övünç kaynağı olan bu genç daha sonra Kurtuluş Savaşına katılmış ve Büyük Taarruzda subay olarak görev almıştır.

İzmir’e giren ilk birlikte görevli subaylardan biri olan Tıbbiyeli Hikmet Kurtuluş Savaşından gazi olarak dönmüştür.

Soyadı kanunu çıktığında Mustafa Kemal Tıbbiyeli Hikmet’e yaptığı boran gibi konuşmalardan dolayı Boran soyadını verdirmiştir.

Cumhuriyet döneminde askeri hastanelerde aşı çalışmalarında bulunmuş Tifüs aşısının üzerinde denenmesi için gönüllü olmuştur.

Mustafa Kemal Paşa Balıkesir’de kendisini hatırlamış ve bulunup kendisine milletvekilliği teklifi götürülmesini istemiştir. Fakat kendilerine yer açmak isteyen birkaç işgüzar Paşaya Tıbbiyeli Hikmet’in öldüğünü söyleyerek konuyu kapatmıştır. İşte bu zihniyetin ürünü olarak bugün bu vatana hizmet edenlerin çocukları, torunları yerine Cumhuriyeti yıkmak için ayaklananların torunları ülke yönetiminde söz sahibi olmuştur.

Gönüllü olarak Sarıkamış’ta şark hizmeti yapmaya gitmiştir. Burada karda mahsur kalan Mehmetçiklere yardıma koşarken ciğerlerini üşütmüş vereme yakalanmıştır.

44 yaşında ölen bu kahraman Tıbbiyeli bu kısa ömründe vatana her şekilde hizmet etmiş ve vatan hizmetinde ölmüştür.

Geride bıraktığı oğlu Orhan Boran babası gibi ülkeye hizmet eden bir evlat olmuştur. Gazeteci ve sunucu olarak babasının ışığında ilerlemiştir.

İşte 14 Mart Tıp Bayramı aslında milli günlerimizden biridir her ne kadar anlatılmasa da…

Tıbbiye Cumhuriyetimizin her daim övünç kaynağı olmuştur ve Mustafa Kemal’in ülkeyi emanet ettiği gençliğin yetiştiği bir ilim ve irfan yuvasıdır.

Bu ilim ve irfan yuvasının kuruluş tarihi olan 14 Mart Tıp Bayramı olarak kutlanmaktadır…

14 Mart sömürgeci emperyalist güçlere karşı Türk gençlerinin direniş hareketinin adıdır...

Burçak YAZICI